14 Ιούλ Πώς μπορεί ο γονιός να διαγνώσει πως το παιδί του είναι θύμα bullying;
«Η ζωή μου άλλες φορές είναι ωραία κι άλλες μία κόλαση. Κόλαση όταν δεν έχεις παρέα. Χθες ήταν μία κόλαση, γιατί δεν με ήθελε κανένας για παρέα» έγραφε ο 15χρονος αυτόχειρας που συγκλόνισε το πανελλήνιο στο ημερολόγιό του. Η μοναξιά –απόρροια της απόρριψης που ένιωθε ο μαθητής από την Αργυρούπολη– αποτυπώνεται γλαφυρά στις σελίδες του ημερολογίου του. Η είδηση της αυτοκτονίας του 15χρονου επανέφερε στις μνήμες την περίπτωση του Βαγγέλη Γιακουμάκη.
Η αυτοκτονία που σόκαρε το πανελλήνιο είναι ένα ακόμη καμπανάκι για γονείς, εκπαιδευτικούς, αλλά και το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, αφού ο εκφοβισμός φαίνεται πως έχει διεισδύσει στα σχολεία, κάτι που κάνει το φαινόμενο ακόμη πιο εφιαλτικό. Το People ζήτησε από την ψυχολόγο Σοφία Αντύπα κάποιες συμβουλές προς τους γονείς για τη διαχείριση καταστάσεων στις οποίες υπάρχει η υποψία πως το παιδί τους έχει πέσει θύμα bullying.
«Ο εκφοβισμός ή ο τραμπουκισμός που δέχεται ένα παιδί στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο είναι ένα θέμα που αφορά πολλές οικογένειες, είτε σε μεγάλες πόλεις είτε στην επαρχία. Είναι ένα θέμα που απασχόλησε πολύ τα μέσα μαζικής ενημέρωσης όλον αυτό τον καιρό λόγω του θλιβερού τέλους του 15χρονου αγοριού στην Αργυρούπολη. Οι μαρτυρίες ως τώρα μιλούν κυρίως για χλευασμό και ξύλο που είχε δεχτεί από άλλους εφήβους. Το μαρτύριο που ενδεχομένως βίωνε το αγόρι αυτό, αλλά και όλων των παιδιών που εσκεμμένα εκφοβίζονται από άλλα, είναι συχνά αβάσταχτο. Ο πόνος αλλά και η ντροπή που αισθάνονται είναι μεγάλα. Το ερώτημα λοιπόν είναι τι μπορεί να κάνουν οι γονείς ώστε να βοηθήσουν το παιδί/έφηβο/φοιτητή να καταφέρει να αντεπεξέλθει στο σχολικό/φοιτητικό περιβάλλον του».
Η αλλαγή στη συμπεριφορά ενός παιδιού (κλείνεται στον εαυτό του, απομονώνεται, δείχνει στενοχωρημένο) πρέπει να μας θορυβήσει;
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί το παιδί να έρθει και να ζητήσει ευθέως τη βοήθειά σας, άλλες φορές όμως μπορεί εσείς να παρατηρήσετε από μόνοι σας κάποια σημάδια και αλλαγές στη συμπεριφορά του και να προσπαθήσετε να ανακαλύψετε τι συμβαίνει στο παιδί σας.Για παράδειγμα, τα παιδιά που δέχονται επίθεση αποφεύγουν να χρησιμοποιούν την τουαλέτα στο σχολείο, διότι είναι ένας χώρος που δεν τους βλέπουν οι ενήλικες και δεν υπάρχουν κάμερες, οπότε οι τραμπούκοι τον προτιμούν, για να εκφοβίσουν άλλα παιδιά. Άλλες φορές, όταν βρίσκονται στο σπίτι, παρατηρείτε πως αναστατώνονται μετά από κάποιο τηλεφώνημα/e-mail/μήνυμα. Μπορεί να χάσουν κάποιους φίλους που είχαν ή μιλάνε πολύ αρνητικά για τον εαυτό τους, περνώντας περισσότερη ώρα μόνοι στο δωμάτιο τους και αποφεύγοντας κοινωνικές δραστηριότητες.Όλα τα παραπάνω είναι σημάδια πως το παιδί σας χρειάζεται άμεσα τη δική σας βοήθεια. Είτε το τραμπουκίζουν στο σχολείο είτε μέσω του Διαδικτύου, οπότε ναι, πρέπει να θορυβηθείτε.
Ποιος είναι ο σωστός τρόπος να το προσεγγίσουμε για να καταφέρουμε να μας εμπιστευτεί το τι πραγματικά του συμβαίνει;
Καταρχήν χρειάζεται πραγματικά να ακούτε το παιδί σας, χωρίς να αντιδράτε με υπερβολή, διότι έτσι θα διακόψει την επικοινωνία μαζί σας, ώστε να μη σας αναστατώνει ή να μη σας στενοχωρεί. Όσο κι αν σας θλίβουν αυτά που σας περιγράφει, προσπαθήστε να είστε υποστηρικτικοί μεν, αλλά ουδέτεροι. Μην αντιδράτε με φωνές ή θυμό διότι θα το απομακρύνετε και θα το φοβίσετε ακόμα περισσότερο. Η καλύτερη ερώτηση που μπορείτε να του κάνετε, εφόσον σας εξιστορήσει κάποια γεγονότα που το έχουν αναστατώσει, είναι «Με ποιον τρόπο μπορώ να σε βοηθήσω;». Σε καμία περίπτωση μην το κατηγορήσετε, διότι αυτό είναι το θύμα και κανείς δεν αξίζει να δέχεται τον εκφοβισμό από τους άλλους. Εάν έχετε βιώσει προσωπικές ιστορίες ανάλογες, σκεφτείτε τι σας βοήθησε ως παιδί και τι σας επιβάρυνε, ώστε να αποφύγετε την αρνητική ταύτιση. Συμπαρασταθείτε, λοιπόν, στο παιδί σας και πείτε του πως ό,τι και αν γίνει θα είστε σύμμαχός του. Θα το αγαπάτε και θα το υποστηρίζετε. Ενημερώστε το, και αυτό είναι πολύ σημαντικό, πως αν και ο ίδιος αντιδράσει βίαια, λεκτικά η σωματικά, στον εκφοβισμό που δέχεται, θα τιμωρηθεί στο σχολείο, αλλά όχι και στο σπίτι.
Αν ισχυρίζεται πως δεν συμβαίνει κάτι, πρέπει να επιμείνουμε;
Δεν επιμένουμε, αλλά είμαστε προσεκτικοί σε τυχόν σημάδια που δείχνει το παιδί και παρατηρούμε πάντα τη συμπεριφορά του.
Αν αντιληφθούμε πως κάποιοι συμμαθητές/γείτονες κοροϊδεύουν/«πειράζουν» ή ακόμα και «τραμπουκίζουν» ένα παιδί, τι θα πρέπει να κάνουμε;