27 Ιούν Τι είδους σύνδεση έχετε με το παιδί σας;
Παρατηρώντας κανεις τα παιδιά με τους γονείς τους σε μικρές ηλικίες, καταλαβαίνει περίπου, έλεγε η ψυχολόγος Mary Ainsworth, τι είδους σύνδεση έχει το μωρό με τη μητέρα του. Η αίσθηση της ασφάλειας που δημιουργείται τον πρώτο χρόνο στα μωρά, είναι και η βάση της δημιουργίας μιας “γερής” ψυχικής δομής. Αυτή η ψυχική δομή είναι αυτή που αργότερα θα τους οπλίσει με όλα τα απαραίτητα εφόδια, ώστε να έχουν μια ζωή επιτυχημένη επαγγελματικά και προσωπικά. Είναι λοιπόν σημαντικό οι μητέρες να είναι παρούσες ψυχικά για το παιδί. Με αυτό εννοώ πως σημασία έχει η ώρα που η μητέρα διαθέτει στο παιδί να είναι ποιοτική και με βάση τις πρωταρχικές ανάγκες του παιδιού. Αν αυτό επιτευχθεί, μπορεί τότε τα επόμενα χρόνια να υπάρξει μια ομαλή μετάβαση στην ανεξαρτοποίηση τόσο του παιδιού όσο και της μητέρας. Αυτό το λέω, διότι η σχέση δεν πρέπει να είναι συγκοιτιακή, παρα μόνο τους πρώτους μήνες όπου το βρέφος έχει άμεση ανάγκη, απο τη μυρωδιά, το άγγιγμα, και τη φροντίδα της μητέρας. Αν η μητέρα μπορέσει κατα τη διάρκεια της περιόδου αυτής, να είναι παρούσα σε αυτό, και επιδρά ανακουφιστικά στις πρώιμες ανάγκες του μωρού της, τότε έχει εξασφαλίσει, κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, να εδραιώσει την αυτοπεποιήθηση του, και τις λειτουργικές σχέσεις στη ζωή του.
Το 1970 η αναπτυξιακή ψυχολόγος Μary Ainsworth, δημιούργησε το πολύ διάσημο και διαχρονικό πείραμα, το οποίο ονόμασε “Μια Περίεργη Κατάσταση” (A Strange Situation), και παρατήρησε την συνδετική σχέση ανάμεσα στο μωρό και τον φροντιστή του.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, παρατηρείται το μωρό που παίζει για 20 λεπτά μέσα σε ένα δωμάτιο, όπου φροντιστής και άγνωστος για το μωρό άνθρωπος μπαινοβγαίνουνε στο δωμάτιο, δημιουργώντας την γνωστή και άγνωστη κατάσταση που βιώνει ένα μωρό στην καθημερινότητα του. Ο βαθμός τους άγχους εναλάσσεται και οι αντιδράσεις του μωρού σε αυτό παρατατηρούνται και καταγράφονται. Μέσα απο αυτήν την καταγραφή, η Mary Answorth κατέληξε σε 3 τύπους σύνδεσης ανάμεσα στο παιδί και τη μητέρα,βασιζόμενη στην γνωστή παγκοσμίως Θεωρία της Σύνδεσης του John Bowlby.
Όταν η σύνδεση είναι ασφαλής το μωρό εξευρενά το χώρο και παίζει με τα παιχνίδια στο δωμάτιο, και πλησιάζει τον άγνωστο, ενώ η μητέρα του είναι παρούσα. Όταν η μητέρα του φύγει απο το δωμάτιο αντιδράει με ηρεμία και όχι με υστερία. Όταν επιστρέφει η μητέρα στο δωμάτιο την χαιρετάει με χαρά. Αυτού του είδους η σύνδεση δημιουργείται, όταν όπως ανέφερα και παραπάνω, η μητέρα είναι διαθέσιμη να αντεπεξέλθει στις ανάγκες του μωρού κατάλληλα με υπευθυνότητα και ευαισθησία.
Στην αγχώδη-αμφυθυμική και ανασφαλή σύνδεση, το μωρό νιώθει άγχος κατά την εξερεύνηση των παιχνιδιών και αμφυθυμικά προς τον άγνωστο, ακόμα και όταν η μητέρα είναι παρούσα. Όταν η μητέρα φύγει απελπίζεται, και στην επιστροφή της αντιδράει αμφυθυμικά. Δεν είναι σίγουρο πως να αντιδράσει, αν πρέπει να την αγκαλιάσει ή να την σπρώξει μακριά του. Αυτό συμβαίνει όταν ενώ η μητέρα είναι παρούσα στη ζωή του μωρού, και του δίνει προσοχή, δεν υπάρχει συνοχή, και συνέπεια και είναι σύμφωνα με τις δικές της ανάγκες.
Στην αγχώδη-αποφευκτική και ανασφαλή σύνδεση, το μωρό θα εξερευνήσει το χώρο και τα παιχνίδια, αλλά είναι αδιάφορο απέναντι στην παρουσία ή απουσία του αγνώστου ή της μητέρας. Αποφεύγει δε περισσότερο τη μητέρα του παρά τον άγνωστο. Αυτό συμβαίνει όταν η μητέρα αποσυμπλέκεται απο το μωρό και τη φροντίδα του, σε τέτοιο σημείο, που το μωρό νιώθει πως δεν έχει καμία επιρροή επάνω της.
Το είδος λοιπόν της σύνδεσης που έχει ένα μωρό με τη μητέρα του είναι εξαιρετικά σημαντικό διότι μπορεί να δημιουργήσει μια αναπαράσταση του εαυτού ως ανεπαρκή και ανάξιο αγάπης και προσοχής, και των γύρω του ως ανθρώπους απαθής και τιμωρητικούς. Αυτό σημαίνει πως θα επηρεάσει τον τρόπο που σχετίζεται με τους ανθρώπους γύρω του στις σχέσεις, και κατά πόσο θα μπορεί να αντεπεξέρχεται στις αντιξοότητες της ζωής. Από το αν θα είναι ευτυχής ή δυστυχής στη ζωή του. Μια ανασφαλής συνδεση, μπορεί να περαστεί απο γενιά σε γενιά, καθώς κληρονομούνται τα λάθη της μιας απο την άλλη.
Ο ρόλος της ψυχοθεραπείας σε αυτές τις περιπτώσεις, λειτουργεί κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να σπάσει την αλυσίδα των γενεών και των επαναλαμβανομενων λάθος συμπεριφορών. Με αποτέλεσμα η μητέρα να μπορεί να είναι ενθαρρυντική, υποστηρικτική, και να συνεργάζεται στη σχέση της με το παιδί της, ώστε να επιτύχει μια ασφαλή σύνδεση και σχέση μεταξύ τους.